Category Archives: Afrikaanderbuurt
Het zwembad aan het Afrikaanderplein op de openingsdag, 1973
De Afrikaanderwijk is een oude arbeiderswijk in het Rotterdamse stadsdeel Feijenoord, op grondgebied van de historische gemeente Charlois. De wijk wordt begrensd door het voormalige spoorwegemplacement (thans Laan op Zuid) in het noordoosten, de Putselaan in het zuiden en de Maashaven, Rijnhaven en de Erasmuslijn in het westen.
De woonwijk is ontstaan toen rond 1900 de havens ‘op Zuid’ werden gegraven. Om de (vooral Zeeuwse) havenarbeiders te huisvesten werden in hoog tempo woonwijken rond de havengebieden gebouwd, waarvan de Afrikaanderwijk er één is. De wijk ontleent zijn naam aan de straatnamen, die zijn gebaseerd op Zuid-Afrika in het algemeen (Bloemfonteinstraat, Kaapstraat, Pretorialaan, Transvaalstraat) en de leiders van de Afrikaners in de Tweede Boerenoorlog (1899-1902) in het bijzonder (Paul Krugerstraat, Bothastraat, Christiaan de Wetstraat, Cronjestraat, Joubertstraat, Schalk Burgerstraat).
In het centrum van de wijk ligt een circa 5 hectare grote, open ruimte met de naam het Afrikaanderplein. Aan dit plein bevindt zich onder andere wijkgebouw ‘t Klooster en in het gebouw van de voormalige Johan van Oldenbarnevelt HBS de Kocatepe moskee. Het plein is eind 2005 opnieuw ingericht. Het gebouw van de voormalige HBS, de bijhorende Botanische Tuin Afrikaanderwijk en de tuinmanswoning staan op de Lijst van rijksmonumenten in Rotterdam.
Van 1908 tot en met 1917 is het Afrikaanderplein de thuisbasis geweest van voetbalclub Feyenoord. Tot in de jaren zestig liep er een lijn van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij (‘het moordenaartje’) over de Putselaan naar de Zuid-Hollandse eilanden.[
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van Wikipedia
Met medewerking van Rotterdam van toen
Markt Afrikaanderplein, 1964
De markt op de Maashaven is verplaatst naar het Afrikaanderplein, 1964.
Op het Afrikaanderplein wordt sedert 19 februari 1964 op woensdag en zaterdag een markt gehouden. Voorheen werd die markt de Maashavenmarkt genoemd en stond langs de Maashaven en Hillelaan. Deze moest in verband met de bouw van de metrostations Maashaven en Rijnhaven het veld ruimen. De markt is de op zes na grootste markt van Nederland. De grootste is de De Haagse Markt, daarna komen Eindhoven en de Binnenrotte in Rotterdam Centrum. De markt op het Afrikaanderplein trekt een wijd publiek uit de omliggende wijken.
Het Afrikaanderplein is middelpunt van de Afrikaanderwijk. De strijd van de Zuid-afrikaanse Boeren tegen Engeland in de jaren 1899-1902 kreeg ook in Rotterdam grote belangstelling. Evenals in verschillende andere steden in ons land besloot men hier een Afrikaanderwijk in het leven te roepen. In deze wijk zouden de straatnamen de herinnering levend houden aan personen en plaatsen, die in de geschiedenis van Zuid-Afrika een belangrijke rol hebben gespeeld. Op deze wijze wilde men zijn bewondering voor en sympathie met de Boeren tonen.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam en van Wikipedia.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Putselaan 1932
Gezicht in de Putselaan vanaf de kruising met de Hillevliet, 1932.
De Putselaan dankt zijn naam aan het land van Putten Overmaze. Charlois was oorspronkelijk een deel van het land ‘Putten over die Maze’. Putten behoorde van 1361 tot 1456 aan de heren van Gaesbeek en is daarna aan de hertog van Bourgondi gekomen. Een gedeelte van de Putsebocht heette voor 1902 Tolbocht.
De benaming ‘hille’ komt in oorkonden betreffende Holland, Zeeland, Voorne en Putten in het bijzonder voor als door water omringde buitendijkse gronden. De benaming ‘hille’ komt behalve in de betekenis van hoogte en duin ook voor als eiland. Op 17 maart 1447 werden de hillen van Katendrecht door de heer van Gaesbeek en Putten aan Jacob Pot en zijn echtgenote in leen uitgegeven. Op 20 februari 1525 werden de uitergorzen, genaamd de Hille, aan de oostzijde van Charlois ‘met alle slikken, aanwassen, visscherijen, vogelarijen, jaerschot, nat ende drooge dijcken enz.’ door de uitgevers van Charlois verhuurd. Deze Hillepolder, waarvan de grondverkaveling op 23 augustus 1529 plaats vond, was 240 morgen groot en kreeg toen een sluis en een sluisvliet. De Brede Hilledijk beschermde de polder aan de Maaszijde, de Hilledijk aan de zijde van het Zwanegat, de Groene Hilledijk scheidde de Hillepolder van Karnemelksland. De twee wegen, later als Korte- en Langeweg bekend, worden eveneens in 1529 genoemd. De Langeweg heet sinds 1895 Lange Hilleweg, terwijl op de plaats van de Korteweg of Korte Hilleweg thans de Paul Krugerstraat ligt. Vroeger was er ook een Smalle Hilledijk; deze vormt thans een onderdeel van de Brede Hilledijk. Deze Smalle Hilledijk kwam in 1895 in de plaats van de Vildersteeg.
De prentbriefkaart komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Bloemfonteinstraat 1972
Betogers met spandoeken tegen de Vietnamoorlog lopen in de Bloemfonteinstraat ter hoogte van de Cronjéstraat, 11 november 1972.
Bloemfontein was de hoofdstad van Oranje-Vrijstaat in de Republiek Zuid-Afrika.
Pieter Arnoldus Cronjé (4 oktober 1836 – 4 februari 1911) was een Zuid-Afrikaans generaal tijdens de Eerste- en Tweede Boerenoorlog
Cronjé werd geboren in de Kaapkolonie. Hij trok samen met zijn ouders tijdens de Grote Trek naar Transvaal. Hij woonde in de buurt van Potchefstroom. Op twaalfjarige leeftijd was hij reeds aanwezig bij de Slag van Boomplaats.
Cronjé speelde een belangrijke rol in de aanleiding van de oorlog, toen hij tijdens een openbare veiling de in beslag genomen ossewa van veldkornet Piet Bezuidenhout heroverde op de Britse belastingambtenaars. In de door de boeren zo genoemde Eerste Vryheidsoorlog verwierf hij reputatie met de belegering van een Brits garnizoen bij Potchefstroom. In deze dagen had hij een kenmerkend voorkomen door zijn lange zwarte baard. Op 2 januari 1896 voorkwam zijn leger een staatsgreep tijdens de Jameson Raid, waarin hij werd geroemd vanwege zijn dappere gedrag.
Gedurende de Tweede Boerenoorlog was Cronjé meestal aanwezig op het westelijke front. Hij was de leider tijdens de belegering van Kimberley en Mafikeng. Bij Mafikeng belegerde hij een legermacht van 6.000 Britse militairen onder bevel van kolonel Robert Baden-Powell. Bij de Slag van Magersfontein in december 1899 sloeg hij een aanval van het Britse leger succesvol af, waarmee de Britse opmars naar het noorden voor twee maanden werd gestuit. In februari 1900 werd hij gevangen tijdens de Slag van Paardeberg, waar hij zich met 4000 strijders na een hardnekkige strijd moest overgeven. Als krijgsgevangene werd hij naar Sint Helena gestuurd waar hij tot het einde van de oorlog, in 1902 verbleef. Met de overgave van Cronjé bij Paardeberg viel bijna een kwart van het Boerenleger in Britse handen. Dit was een van de doorslaggevende factoren in deze oorlog.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van Wikipedia.
Met medewerking van Rotterdam van toen
