Category Archives: Oude noorden
De Zaagmolenstraat met tramlijn 9, 1974
De Zaagmolenstraat met tramlijn 9, 1974.
De Zaagmolenstraat is vernoemd naar de houtzaagmolens, die vroeger aan de Rotte stonden. In 1671 kwam de houtzaagmolen bij de buitenplaats ‘Woelwijk’, genaamd ‘de twee Zwanen’ al voor. Verder was hier in 1784 een houtkoperij met twee zaagmolens, ‘de Ooievaar’ en ‘de Zwaan’ geheten.
De Zaagmolendrift heette van 1910 tot 1912 Zaagmolenstraat en van 1912 tot 1926 Nieuwe Zaagmolenstraat. De Zaagmolenstraat droeg voor 1897 de naam Van Bommelstraat naar Cornelis van Bommel, die hier o.a. in 1869 bezittingen had. De Zaagmolenbrug was oorspronkelijk een ijzeren ophaalbrug, die in 1895 was gebouwd en tot 1910 ter hoogte van het Noordplein en de Crooswijksesingel over de Rotte lag. Daarna werd ze verplaatst naar de Zaagmolendrift en de Crooswijksestraat. Ze ontving toen de naam Zaagmolenbrug. In 1956 werd ze vervangen door de huidige brug van die naam.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Eudokiaziekenhuis Bergweg, 1963
Nieuwbouw van het Eudokiaziekenhuis gezien vanaf de Bergsingel, 1-5 mei 1963.
Eudokia is de naam van een voormalig christelijk ziekenhuis aan de Bergweg te Rotterdam. Sinds 1991 bestaat het, na de fusie met het gemeentelijke Bergwegziekenhuis als IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den IJssel.
Het ziekenhuis werd opgericht door de diaconie van de Gereformeerde Kerk van Rotterdam als rechtstreeks gevolg van een meer actieve en veranderende rol van de diaconie. In 1889 stichtten de gereformeerden een verpleeghuis voor chronisch zieken, Eudokia, en daarmee was het eerste gereformeerde ziekenhuis in Nederland een feit. Aan de wieg van Eudokia staat W. van den Bergh, eerst dominee in de Nederlandse Hervormde Kerk, in 1886 meegegaan met de Doleantie. In 1890 stierf hij; hij heeft Eudokia niet meer meegemaakt.
Tijdens provinciale diaconale conferenties in 1888 werd besloten tot de instelling van een gesticht voor ongeneeslijke zieken. Een commissie heeft de mogelijkheid daarvoor onderzocht; in 1889 kon zij een rapport aanbieden. De oprichtingskosten werden daarin geraamd op 1000 gulden en de jaarlijkse kosten begroot op zo’n 2500. Deze onkosten zouden gedekt moeten worden door collectes in de kerken en door het heffen van verpleeggelden, gesteld op vier gulden per persoon per week.
Het probleem was de huisvesting. Uiteindelijk kon de villa Welbehagen, later Eudokia genoemd, gehuurd worden. Op 18 juli 1890 vond de officiële opening plaats.
De omzetting van de naam Welbehagen in het Griekse Eudokia was meer dan alleen een vertaling, zoals bleek uit het voorstel van ds. F. Lion Cachet:
Nomen, omen; de naam, een profetie, ‘Eudokia’ (Welbehagen) zou zulk een welluidende gepaste naam zijn voor deze Stichting der Barmhartigheid. De naam Eudokia was een program, dat uitdrukking gaf aan wat men als achtergrond zag van het verpleegtehuis, daarbij denkend aan de engelenzang uit Lucas 2: ‘Ere zij God in de hoogste hemelen, en vrede op aarde, in de mensen een welbehagen.
Zo werd Welbehagen Eudokia, al zou het nog een jaar duren voordat de naam Eudokia in de officiële stukken gebruikt werd.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van Wikipedia.
Met medewerking van Rotterdam van toen
De muziektent op het Pijnackerplein, 1971
De muziektent op het Pijnackerplein is door aannemingsbedrijf Mak weer op zijn plaats gezet, 25 februari 1971.
Uit het Vrije Volk van 25 februari 1971:
De muziektent op.het Rotterdamse.Pijnackerplein is vanmorgen door twee kranen van het aannemingsbedrijf J. G. Mak weer op zijn plaats gezet. De tent was tijdelijk verplaatst omdat eronder een beatkelder moest worden aangelegd. Die is nu klaar en nu de tent weer op zn plaats staat zal hij een fikse opknapbeurt krijgen.
Het eerst nu bekende voorkomen van de naam Pijnacker (“Pinacker”) is van 1222. Andere naamsvarianten zijn Pinacre, Piinaker, Pijnacker, Pinaicker of Pynaker. Het wordt wel verklaard als een samenstelling van akker ‘ploegland, bouwland’ en het middelnederlandse pine ‘straf, pijniging’, ter aanduiding van een strafplaats. Een andere betekenis van pine is ‘moeite, zware arbeid’ en dat zou kunnen wijzen op de inspanning die men zich moest getroosten om de akker te bewerken. Een verband met pijnbomen is niet waarschijnlijk.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt via delpher.nl uit het Vrije Volk en van Wikipedia.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Noordmolenstraat, 1973
Wil Kreuz overhandigt een sleutel aan Pim Doesburg (rechts) om het Sporthuis van Pim in de Noordmolenstraat te kunnen openen, 1973 (geschat).
Willem (Pim) Doesburg (Rotterdam, 28 oktober 1943) is een Nederlands voormalig voetballer die fungeerde als doelman. Hij speelde van 1962 tot en met 1987 onder meer 687 Eredivisiewedstrijden voor Sparta en PSV en is daarmee recordhouder. Doesburg kwam acht keer uit voor het Nederlands voetbalelftal.
Doesburg werd geboren in Rotterdam en speelde in jeugd voor Sparta Rotterdam. Hij maakte de overstap naar de jeugd van Feyenoord, maar keerde na zes weken terug, omdat hij bij Feyenoord niet kon aarden. In 1962 kwam Doesburg op 18-jarige leeftijd bij het eerste elftal van Sparta. Hier maakte hij zoveel indruk dat hij in oktober van zijn eerste seizoen reeds werd opgeroepen voor het Nederlands voetbalelftal. In 1966 won hij met Sparta de KNVB beker. Die zomer nam de club de jonge Jan van Beveren over van VV Emmen, waarmee Doesburg er een grote concurrent bij kreeg. In april 1967 maakte hij onder bondscoach Georg Keßler zijn debuut in het Nederlands voetbalelftal in een vriendschappelijke interland tegen België. Enkele weken later speelde hij zijn tweede interland tegen Hongarije.
In de zomer van 1967 werd hij, nadat hij de concurrentiestrijd met Jan van Beveren had verloren, samen met Gerrie ter Horst betrokken in een spelersruil met PSV. Doesburg en Ter Horst gingen van Sparta naar PSV, terwijl Lambert Verdonk en Miel Pijs de omgekeerde weg bewandelden. Na een moeilijke start, vond hij snel zijn draai bij PSV. Toch ging zijn tijd bij PSV niet over rozen. In 1968 eindigde de Eindhovense ploeg op een dramatische 14e plaats van de eredivisie. Het jaar erop plaatste de club zich met een vijfde plaats ternauwernood voor de Europacup III. In november 1969 maakte Doesburg een fatale fout in een Europacupwedstrijd tegen AS Roma, waarna de ploeg werd uitgeschakeld. Deze fout werd Doesburg lang nagedragen door trainer Kurt Linder.
In 1970 keerde Doesburg terug naar Sparta, terwijl Van Beveren juist de omgekeerde weg bewandelde. PSV betaalde daarnaast nog een flinke vergoeding aan Sparta. Gedurende tien jaar was Doesburg eerste keeper van Sparta. Hier groeide hij uit tot een vaste waarde in het elftal en werd alom gezien als betrouwbare doelman. In 1979 werd hij, op 35-jarige leeftijd, door bondscoach Jan Zwartkruis teruggehaald bij het Nederlands elftal, waarvoor hij tot 1981 nog eens 6 wedstrijden zou spelen
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van Wikipedia.
Met medewerking van Rotterdam van toen
de Zaagmolenbrug met links Zaagmolenkade en rechts Zaagmolendrift,1988
De Rotte ter hoogte van de Zaagmolenbrug, 6 februari 1988. Links de Zaagmolenkade en rechts de Zaagmolendrift.
De Zaagmolenbrug is vernoemd naar de houtzaagmolens, die vroeger aan de Rotte stonden. In 1671 kwam de houtzaagmolen bij de buitenplaats ‘Woelwijk’, genaamd ‘de twee Zwanen’ al voor. Verder was hier in 1784 een houtkoperij met twee zaagmolens, ‘de Ooievaar’ en ‘de Zwaan’ geheten. De Zaagmolendrift heette van 1910 tot 1912 Zaagmolenstraat en van 1912 tot 1926 Nieuwe Zaagmolenstraat. De Zaagmolenstraat droeg voor 1897 de naam Van Bommelstraat naar Cornelis van Bommel, die hier o.a. in 1869 bezittingen had. De Zaagmolenbrug was oorspronkelijk een ijzeren ophaalbrug, die in 1895 was gebouwd en tot 1910 ter hoogte van het Noordplein en de Crooswijksesingel over de Rotte lag. Daarna werd ze verplaatst naar de Zaagmolendrift en de Crooswijksestraat. Ze ontving toen de naam Zaagmolenbrug. In 1956 werd ze vervangen door de huidige brug van die naam.
De fotograaf is Lex de Herder en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Noordplein, 1973
Avondschemering op het Noordplein met slooppanden en een doorkijkje richting de kermis in de hoek Hofdijk, Pompenburg en Katshoek, 1973 (geschat). Op de achtergrond het stadhuis.
Het Noordplein ligt in Rotterdam-Noord en aan de Noordsingel. Van 1884 tot 1892 gold de naam Noordplein alleen voor het gedeelte ten oosten van de Noordsingel, gelegen tussen de Rotte en de Erasmusstraat. Sinds 1902 draagt ook het gedempte deel van de Noordsingel tussen het oude Noordplein en de Hofdijk, deze naam. Dit gedeelte heeft ook nog enige tijd Hofkade geheten.
Een goede verklaring van deze straatnaam is niet te vinden. De naam wordt eerst in 1589 vermeld, wanneer er sprake is van de stadsvest bij Pompenburg. Oorspronkelijk was Pompenburg slechts de buurt die zich tegenover het Couwenburghseiland bevond. In 1505 had de vroedschap besloten de stad te versterken en verschillende torens aan de vesten te bouwen, o.a. ‘eene toorn in de crimp omtrent die hantboochscuttersdoel’. Zeer waarschijnlijk is deze toren op het latere Pompenburg verrezen en zal hij die naam wel gedragen hebben. In de stadsrekening van 1644 komt de ‘toren van Pompenburg’ voor. In 1638 had men daar ook een korenmolen ‘Pompenburch’. De hoofdlieden van het korenmolenaarsgilde verkochten in 1740 de molenwerf, vanouds genaamd Pompenburch, waarop de molen ‘De Pomp’ had gestaan, met het verbod er ooit weer een molen neer te zetten. In 1837 en latere jaren gold de naam Pompenburg voor een blok huizen. Toen in 1905 de stadsvest ter hoogte van het Pompenburg was gedempt werd de hierdoor ontstane brede weg Pompenburgsingel genoemd. De naam Pompenburg werd in 1949 gegeven aan de weg die ter hoogte van de vroegere Pompenburgsingel is aangelegd.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Noordmolenstraat, 1945
De Noordmolenstraat is feestelijk versierd in verband met de bevrijding van Nederland, 16 mei 1945. Bij het pand van de Algemene Coöperatieve Verbruiksvereeniging Voorwaarts hangt een spandoek met de tekst: Thanks for hanging your washing on the Siegfried-line.
Op 8 mei doet de bevrijder eindelijk zijn intocht in Rotterdam. De Duitse capitulatie is dan echt een feit en de aftocht van de Duitse troepen begint onmiddellijk. Het binnentrekken van de Canadezen leidt tot uitzinnige vreugde. Er wordt met zakdoeken en vlaggen gezwaaid en met bloemen en serpentines gegooid. Vooral de jeugd beklimt de tanks en vrachtwagens die onder luid gejuich door de straten rijden. Op het Stadhuis verschijnt burgemeester Oud met generaal-majoor Forster van het 1ste Canadese leger op het balkon, en ook nu ziet het weer zwart van de mensen op de Coolsingel. De meeste Canadezen slaan die dag hun kamp op langs de Heemraadssingel.
De Noordmolenstraat dankt zijn naam aan de vroegere windwatermolen van de polder Oost-Blommersdijk, die nabij de hoek Noordmolenstraat/Zwaanshals stond. Deze Blommersdijksemolen, in de volksmond bekend als Noordmolen, werd omstreeks 1440 gebouwd om het water uit de polder te pompen, dat vervolgens in de Rotte werd geloosd. Nadat de molen door brand was verwoest, werd hij in 1722 herbouwd. In 1878 werd hij vervangen door een stoomgemaal. De molen werd in 1894 afgebroken. De Noordmolendwarsstraat heette voor 1892 Dwarsnoordmolenstraat. Om overeenstemming te brengen in de terminologie van de straatnamen werd de naam gewijzigd.
De fotograaf is Lex de Herder en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van http://www.brandgrens.nl/bevrijding(bron: Stadsarchief Rotterdam) en uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Bergweg, 1932
De Bergweg ter hoogte van de Zwart Janstraat, 1932.
De Bergweg dankt zijn naam aan het voormalige dorp Hillegersberg, ook wel Den Berg genoemd, dat in 1941 door Rotterdam werd geannexeerd. De Bergweg heette vóór 1897 Oost-Blommersdijkschenweg. De Bergweg maakte deel uit van de oude 12de eeuwse zeedijk. De naam ‘Berchwech’ komt in 1387 voor het eerst voor. In de 19de eeuw treft men ook de naam Blommersdijksche Straatweg aan.
Het strenge bewind van de Spaanse koning Filips II als landsheer van de Nederlanden leidt tot een opstand, waarbij Willem van Oranje vanaf 1568 ook geuzen gebruikt. Rotterdam, en in ieder geval het stadsbestuur, is rond 1570 nog erg Spaansgezind en neemt ter beveiliging van haar handel en scheepvaart deel aan de bestrijding van de geuzen die op 1 april 1572 Brielle innemen en op 7 april ook Delfshaven.
Burgemeester Roos en de smid Swart Jan
Spaanse troepen trekken vervolgens naar Rotterdam om van daaruit Delfshaven te heroveren. Bij hun aankomst op 8 april gaat het echter mis: een beschonken menigte houdt de Spanjaarden bij de Oostpoort tegen, zodat zij de nacht buiten moeten doorbrengen. De volgende dag, 9 april, mogen de getergde Spanjaarden wel de stad in trekken, maar de intocht van soldaten in grote aantallen loopt uit op gewelddadige schermutselingen waarbij ongeveer veertig Rotterdammers de dood vinden. Onder de Rotterdammers die daarbij worden vermoord, bevinden zich de stadsbestuurder Jan Jacobsz. Roos en de smid ‘Swart Jan’, die als eerste sneuvelde bij de Oostpoort. Tegenwoordig herinneren de Burgemeester Roosstraat en de Zwartjanstraat in de wijk het Oude Noorden nog aan de Spaanse terreur.
De prentbriefkaart komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Noordplein, 1933
Het Noordplein met de hoek van de Zaagmolenkade, 1933. Op de voorgrond de Rotte.
Dit plein ligt in Rotterdam-Noord en aan de Noordsingel. Van 1884 tot 1892 gold de naam Noordplein alleen voor het gedeelte ten oosten van de Noordsingel, gelegen tussen de Rotte en de Erasmusstraat. Sinds 1902 draagt ook het gedempte deel van de Noordsingel tussen het oude Noordplein en de Hofdijk, deze naam. Dit gedeelte heeft ook nog enige tijd Hofkade geheten.
De Zaagmolenkade is vernoemd naar de houtzaagmolens, die vroeger aan de Rotte stonden. In 1671 kwam de houtzaagmolen bij de buitenplaats ‘Woelwijk’, genaamd ‘de twee Zwanen’ al voor. Verder was hier in 1784 een houtkoperij met twee zaagmolens, ‘de Ooievaar’ en ‘de Zwaan’ geheten. De Zaagmolendrift heette van 1910 tot 1912 Zaagmolenstraat en van 1912 tot 1926 Nieuwe Zaagmolenstraat. De Zaagmolenstraat droeg voor 1897 de naam Van Bommelstraat naar Cornelis van Bommel, die hier o.a. in 1869 bezittingen had. De Zaagmolenbrug was oorspronkelijk een ijzeren ophaalbrug, die in 1895 was gebouwd en tot 1910 ter hoogte van het Noordplein en de Crooswijksesingel over de Rotte lag. Daarna werd ze verplaatst naar de Zaagmolendrift en de Crooswijksestraat. Ze ontving toen de naam Zaagmolenbrug. In 1956 werd ze vervangen door de huidige brug van die naam.
De prentbriefkaart komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.
Met medewerking van Rotterdam van toen
Correct – Benthuizerstraat, 1973
Radio- en televisiezaak van Correct aan de Benthuizerstraat geopend door tv-bekendheid Ted de Braak, januari 1973.
De oprichting van “Verkoopbureau Correct” op de Zaagmolenstraat 106 te Rotterdam met een verkoopruimte van 20m², vond plaats op 3 april 1940 door de heer Frans de Jong. Samen met zijn vrouw en baby woonde hij op 20m² achter de winkel. Gedurende de oorlogsjaren is Frans de Jong een geruime tijd te werk gesteld in Duitsland, toch bleef het bedrijf bestaan, hoewel er in die tijd natuurlijk geen radio verkocht werd.
De radio kwam na de bezettingsjaren in steeds meer varianten op de markt en daarom besloot de Frans de Jong de winkel, waar tot op dat moment allerhande huishoudelijke apparaten werden verkocht, definitief om te bouwen tot Radio-Speciaalzaak. Harry de Jong kwam als technicus in de zaak bij pa. Een jongeman met liefde voor alles wat met techniek te maken heeft en al snel nam hij het roer over. De toenemende welvaart en de daarmee samenhangende groei van het bedrijf, zorgde ervoor dat Correct meer ruimte nodig had. De aangrenzende panden voorzagen in deze behoefte aan ruimte. De opkomst van de platenspeler en grammofoonplaten bracht Correct in 1957 tot haar tweede specialisatie. In het pand aan de Zaagmolenstraat 102 werd in 1957 de “Correct platenpijp” geopend, een pijpenlawinkel waar bakvissen en jongeren terecht konden voor de platenprimeurs uit de “Top of Flop” van Herman Stok.
De opkomst van de televisie, maar ook de enorme toename van audioapparatuur in vele verschijningsvormen, verhoogde de vraag naar serviceverlening in de vorm van installaties, reparaties en onderhoud. Dit leidde tot de oprichting van een onafhankelijke, professionele, eigen technische dienst (Correct Service Center) die in 1965, onder eigen dak, in de Zaagmolenstraat geplaatst werd.
Eind jaren zestig was Correct gehuisvest in een tiental verschillende panden in de Zaagmolenstraat en omgeving. In die tijd stond de directeur H. de Jong voor een belangrijke strategische beslissing: of meer filialen in Rotterdam, of alles onder één dak. In 1971 werd gekozen voor het onder één dak plaatsen van de verschillende Correct activiteiten. Medio 1971 werd een voormalige bioscoop, het Victoria Theater aan de Bergweg, gekocht.
Na een grootscheepse verbouwing, waarbij alleen de contouren van de voormalige bioscoop bewaard zijn gebleven, opende Correct op 29 januari 1973 officieel haar deuren. Rotterdam was een nieuw soort theater rijker geworden: “Radio Correct”. Een totaaltheater op elektronica gebied, alles voor beeld en geluid onder één dak:
– 1200 m² verkoopoppervlakte op de begane grond
– parkeren in de kelder
– kantoren en Technische Dienst op de eerste verdieping.
De opzet was uniek voor zowel Rotterdam als voor heel Nederland. Waren het eerst alleen Rotterdammers die Correct ontdekten, al snel kwam men ook van ver buiten Rotterdam. Het beleid was, en is nog steeds, gericht op eerlijk Rotterdams koopmanschap. Dat sprak aan en mede daarom groeide Correct uit tot een begrip voor de consument en de toeleveranciers uit de handel en de industrie.
De fotograaf is Ary Groeneveld en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van correct.nl. Lees verder ophttps://www.correct.nl/historie.php
Metmedewerking van Rotterdam van toen
