Uitbreiding van het Havenziekenhuis aan de Maasboulevard, 1965
Rotterdam werd als havenstad niet alleen met zeelieden geconfronteerd, maar ook met de exotische ziektes die zij meebrachten. Het Coolsingelziekenhuis had een aparte afdeling voor zieke zeelieden. In Leiden werd op 14 mei 1914 de ‘Leidse Vereniging tot Bevordering van de Studie der Tropische Geneeskunde’ opgericht. Bijna tien jaar later werd dat het ‘Instituut voor tropische geneeskunde’ dat gevestigd werd bij het Rijksherbarium aan het Rapenburg te Leiden. Omdat er in Leiden te weinig aanbod was van patiënten uit de tropen werden in 1925 de Havenpoliklinieken in Rotterdam geopend, die na korte tijd meer dan 2.500 zeelieden per jaar behandelen. Om praktische redenen werd daarom in 1927 het oude hotel Continental en het daarnaast gelegen huis aan de Oosterkade 22 en 24 en het parterregedeelte van nummer 26 omgebouwd tot ‘Ziekenhuis voor Scheeps- en Tropische Ziekten’ dat al snel het ‘Havenziekenhuis’ werd genoemd. Het ziekenhuis kreeg 75 bedden. In 1928 werd een badkamer op de eerste verdieping omgebouwd tot operatiekamer.
Begin jaren 1930 werd besloten tot nieuwbouw van het ziekenhuis op dezelfde locatie tussen het Haringvliet en de Maas. In december 1934 vertrokken personeel en patiënten naar een noodziekenhuis dat was ingericht in voormalige kantoorpanden van Unilever aan de Westerlaan. In 1937 wordt het nieuwe ziekenhuis in gebruik genomen. Het ‘Ziekenhuis voor Scheeps- en Tropische Ziekten’ heette vanaf toen officieel ‘Havenziekenhuis’. Hoewel het Havenziekenhuis tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 in de frontlinie lag, werd het niet getroffen. Ook tijdens het bombardement op Rotterdam werd het niet getroffen, alhoewel de brandgrens slechts op enkele tientallen meters was verwijderd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de ontwikkeling van specialistisch ziekenhuis naar algemeen ziekenhuis ingezet, er waren geen scheepvaartverbindingen met tropische gebieden en het algemene Coolsingelziekenhuis was verwoest.
In de periode 1961-1967 werd het Havenziekenhuis verbouwd en uitgebreid. De ‘Vereniging voor Tropische Geneeskunde Rotterdam – Leiden’ bood bij de heropening een kunstwerk aan van Francesco Somaini dat doet denken aan een uiteenspattende meteoriet. In 2005 werd het Havenziekenhuis een dochteronderneming van het Erasmus MC.
Vanwege structurele financiële problemen door hoge vaste lasten kwam de nieuwe eigenaar Erasmus MC tot de conclusie dat het Havenziekenhuis geen toekomst had. Ondanks een groeiend aantal patiënten leed het ziekenhuis verlies (in 2015 750.000 euro en in 2016 4.8 miljoen euro). Het Havenziekenhuis werd daarom gesloten en omgevormd tot een polikliniek met als aandachtsgebieden ouderengeneeskunde en tropen- en Infectieziekten.
Met medewerking van Rotterdam van toen
