In Qatar is het oppassen voor spyware en kun je niet zomaar bellen via WhatsApp

De apps waar het om gaat zijn Ehteraz en Hayya. De Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP) waarschuwde deze week om die apps vooral niet te installeren als dat niet hoeft.

Ehteraz is een coronatracker en was tot enkele weken geleden verplicht om Qatar in te reizen. Nu is hij alleen verplicht op sommige plekken, bijvoorbeeld in het ziekenhuis. Hayya is een WK-app, waarmee bezoekers ticketinformatie ontvangen en gratis toegang krijgen tot de metro.

Beide apps kunnen allerlei informatie aflezen van de telefoons. Zo kan Ehteraz zien welke apps er op de telefoon staan. “Je denkt misschien: dat valt wel mee”, zegt een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens. “Maar als je Grindr hebt geïnstalleerd, zien ze dat ook.”

Grindr is een populaire datingapp binnen de lhbtiq+-gemeenschap. Homoseksuele uitingen zijn strafbaar in Qatar. Wat de gevolgen kunnen zijn, is niet bekend. Hoewel autoriteiten hebben aangegeven dat iedereen tijdens het WK welkom is, adviseert de Nederlandse Rijksoverheid “rekening te houden” met discriminatie tegen lhbtiq+-personen.

Het advies van de AP is om Ehteraz en Hayya alleen op een zogeheten burnerphone te installeren. Dat is een telefoon die je verder nergens anders voor gebruikt. Heb je de apps geïnstalleerd, dan kun je ze na het WK het best direct wissen. “Het liefst ook het besturingssysteem van je telefoon, want je weet niet wat er achterblijft”, zegt de AP.

Het is in Qatar ook opletten bij het gebruik van andere apps. Zo waarschuwt de Nederlandse overheid om voorzichtig te zijn met het uiten van kritiek op Qatarese autoriteiten en personen op internet en sociale media. Wat daarvan het gevolg kan zijn, zeggen ze niet.

Een aantal gratis digitale diensten om te (video)bellen zijn in Qatar geblokkeerd. Zo kun je FaceTime en Skype niet zomaar gebruiken. Hetzelfde geldt voor bellen en videobellen via WhatsApp, daarvoor is een VPN nodig.

Microsoft schreef in 2017 te hebben vernomen dat Skype in Qatar is geblokkeerd, maar noemde daarbij geen reden. Mogelijk hebben de bedrijven geen vergunning in het land om beldiensten aan te bieden. Dat is wettelijk verplicht.

Om een voetbalwedstrijd in Qatar te bezoeken, geef je behoorlijk wat van je privacy op. Alleen al in de acht stadions hangen twintigduizend camera’s, schreef The Telegraph deze week. Maar ook daarbuiten worden supporters gemonitord.

De camera’s in de stadions kunnen inzoomen op elke aanwezige en maken gebruik van kunstmatige intelligentie. Ze zijn volgens Qatar bedoeld om de veiligheid te bewaren. Zo kunnen kwijtgeraakte kinderen teruggevonden worden dankzij gezichtsherkenning.

De camera’s zien het ook als iemand rookt, wat verboden is. Met de technologie kunnen zelfs emoties worden geregistreerd. Sta je boos te schreeuwen omdat het elftal niet goed presteert, dan weten de mannetjes in de controlekamer dat waarschijnlijk ook. En niet veel later maant een werknemer je tot rust.

Dat op grote schaal wordt gefilmd verbaast Rejo Zenger van Bits of Freedom niet. “Dat gebeurt op openbare plekken in Nederland ook. De vraag is wat er met de beelden gebeurt. Als je dat weet, is het je eigen keuze om in het stadion te gaan zitten. De consequentie is dat je wordt vastgelegd – en dan hoop je maar dat de beelden na verloop van tijd worden verwijderd, zoals Qatar belooft.”

Zenger zegt dat mensen die afreizen naar Qatar goed moeten nadenken waar ze zichzelf tegen willen beschermen. Als regels rond het gebruik van technologie in een land niet helemaal duidelijk zijn, moet je volgens hem uitgaan van het ergste. “In dat geval zou ik niet mijn iPhone meenemen, maar een oude Nokia. Daar kun je weinig mee, maar zo blijf je wel bereikbaar.”

Bron: NU.nl